شاعرانه

  - منصور عظیم زاده

 

برنامه 90 در شامگاه پنج شنبه گذشته نگاهی گذرا بر رسوایی تیم امید داشت. پیشتر نمی خواستم وارد این مقوله شوم، اما به نظرم، عادل جان می توانست با گذشت بیش از یکماه، با نگاهی دقیقتر به موضوع وارد شود و مستندات قوی تری ارائه کند. نگاه احساسی او اگرچه قابل تحسین و اقناع گر قشری از جامعه است اما عمق این فاجعه آنقدر زیاد است که می توان دهها یادداشت و تحلیل بر این شاهکار فدراسیون علی کفاشیان نایینی نوشت. در ذیل سعی نمودم آنچه از برنامه اخیر 90 جا مانده ذکر کنم، شاید این تحلیل چهره بسیاری از مدیران فعلی فدراسیون در تناقض گویی و اظهارات نادرست را بیش از پیش نمایان سازد.

• 1. جریمه تیمی براساس ماده 31 قانون انضباطی فیفاFDC( FIFA Disciplinary CODE) سه بر صفر است. طبق ماده 55 همین قانون در صورتی که بازیکن INELIGIBLE باشد و بازی کند، طبق ماده 31 FDC ، بازی سه بر صفر است و علاوه بر آن حداقل 6000 فرانک سوئیس هم جریمه دارد. لذا افاضات آقای رئیس فدراسیون در رد سه بر صفر، هیچ جایگاه علمی و منطقی ندارد و برای چاشنی خنده ها و مزاح او کاربرد دارد. چرا که در ذیل نامه ثبت شده فیفا به تاریخ 6/1/90 ،به صراحت آمده که کامیابی نیا INELIGIBLE است.
• 2. اطلاعیه گمراه کننده و غیر شفاف فدراسیون که در برخورد با این افتضاح بین المللی روی سایتشان آمده در نوع خود جالب و قابل بحث است. دبیر کمیته انضباطی فیفا در نامه چهارشنبه خود و نه پنج شنبه !! نوشته که نامه تایید کارت اخطار را در 17 مارچ یعنی آخرین روزهای اسفند 89 به فدراسیون ارسال کرده، پس اگر این آقایان راست می گفتند که نمی گویند! چرا این نامه 17 مارچ را روی سایت شان نگذاشتند. جالب است که مدیران فیفا آن نامه را ضمیمه همین نامه فوق الذکر و اخیر فیفا دوباره فرستادند و در همین نامه هم دوباره توضیح داده اند و صد البته شنیده شده آن نامه مهم اخطار دوم کامیابی نیا یعنی نامه 17 مارچ فیفا، یک هفته بعد یعنی در تاریخ 6 فروردین 90 در فدراسیون توانمند و جهانی فوتبال ایران به شماره 37 ثبت شده و با امضای نبی به روابط بین الملل و کمیته تیمهای ملی ارجاع شده که البته این نامه که حداقل در چهار بخش مختلف نظیر دبیرخانه، دفتر ترابیان، دفتر معینی، دفتر نبی ، پوشه دبیر کمیته تیم های ملی بایگانی بوده پس از جستجوی فراوان، در برنامه 90 رونمایی شد.
• 3. طبق بند 2 ماده 35 FDC( FIFA Disciplinary CODE) ، مکاتبات فیفا برای هرگونه جرایمی نظیر اخطار صرفاً جهت تایید است و خود جریمه به هنگام اِعمال از سوی داور نافذ و جاری است حتی اگر نامه اعلام جریمه فیفا بعداً ارسال شود. از اینرو بیانات اشخاص حقیقی و حقوقی نظیر حاجیلو ، کفاشیان، سایت فدراسیون و ... در خصوص عدم اعلام ناظر بازیِ فیفا، فاقد وجاهت قانونی و منطقی است و توصیه می کنم به سیره چند سال قبل، حداقل آنان که زبان میدانند این قوانین را که از طریق سایت فیفا برای تمام اهالی کره زمین قابل دانلود است برای اشخاص ذیربط توضیح دهند تا از بروز خطاها جلوگیری شود. شاید اکنون کفاشیان بفهمد چه حکمتی در بیان و ارجاع چند باره قوانین بین المللی از سوی اینجانب در زمان تصدی مسئولیت بود، حتی اگر در آن زمان بسیاری از افراد- بخوانید خاطیان فاجعه امید ، نوجوانان و ....- خود را عالم به قوانین دانسته و از این همه تذکر درست ناراحت بودند.
• 4. استدلال فریدون خان در برنامه 90 که به مدت یکماه در خارج از کشور به سر می برده فقط کمی از خطای او در این فاجعه ملی می کاهد، اما سوال جدی اینست چرا هیچگاه سخن از دبیر جوان کمیته تیم های ملی یعنی مهدی خراطی که در نبودِ معینی، مسئولیت کامل ارجاع و پیگیری کلیه موارد مرتبط با کمیته تیم های ملی را دارد، در هیچ یک از مراحل بررسی برده نشد؟ سوالی که کفاشیان، نبی ، ترابیان و البته تاج به خوبی می توانند به آن پاسخ دهند. این مهم نیز همانند چهار مسئله فوق در برنامه 90 مغفول ماند.
• 5. ذکر این نکته نیز قابل طرح است که کامیابی نیا اساساً فقط برای تیم امید،2 بازی کرده و در هر 2 بازی کارت گرفته که فرض فراموشی غیر ممکن و احتمال حذف کارت در مرحله بعد نیاز به مکاتبه و اعلان رسمی فیفا دارد. از اینرو طبق ماده 37 FDC تخفیف و لغو اخطارها صرفاً در اختیار کمیته انضباطی فیفاست. قابل توجه این بازیکن باهوش فوتبال امید و سایرین که گمان کردند همین جوری اخطارها پاک می شود.
• 6. برخلاف آنچه که عادل در 90 گفت به جای سایت فیفا، از 3 ماه پیش در سایت AFC خلاصه بازی ها قابل دانلود است البته اگر کسی در کمیته های بینالملل، تیم های ملی و جوانان اینترنت بداند. اتفاقاً در مورد دو بازی رفت و برگشت قرقیزستان هیچ گونه اشتباهی هم در خلاصه بازی مندرج در سایت AFC نشده است اما اینکه چطور هم نبی یادش رفته هم ترابیان هم معینی هم حاجیلو هم خراطی هم بازیکن هم منصوریان هم ناظر بازی و هم تمام کارمندان این 4 واحد که جمعاً بالغ بر 20 نفر می شوند، جای حیرت است! البته چوب خدا که می گویند صدا ندارد این دفعه بدجوری صدا داشت.
• 7. عدم اطلاع از وجود بازیکن محروم در تیم، آن هم در عصری که از آن به عنوان "عصر ارتباطات" یاد می شود به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست که متاسفانه در فدراسیون علی کفاشیان اتفاق افتاد!البته فوتبال ما ید طولایی در تکرار این اشتباهات عجیب دارد؛ 5 سال قبل نیز مسوولان باشگاه استقلال تهران در ارسال اسامی بازیکنان خود به AFC تاخیر داشتند تا به راحتی آب خوردن رقابت های آسیایی را از دست دهند. جالب آنکه در آن زمان در 5 سال پیش که حسن غفاری رئیس روابط بین الملل فدراسیون بود، مهدی محمد نبی به مانند این روزها دبیرکل فدراسیون فوتبال بود و عباس ترابیان که حالا همه کاره تیم ملی، فوتسال و بین الملل است، معاون امور بین الملل باشگاه استقلال تهران بود، فارغ از اینکه در آن فاجعه تاریخی چه کسانی مقصر بودند، شاید اگر آن موقع به درستی به این رسوایی رسیدگی می شد، الان شاهد این مشکل دوباره نبودیم.
• 8. استدلال دوم فریدون خان معینی در 90 نیز قابل اعتناست که ارجاع نامه اخطار دومِ کامیابی نیا از سوی دبیرکل جهت آگاهی است، به همین دلیل است که مسئولِ مربوطه نخوانده طبق روش معمول آن را بایگانی کرده. ملاحظه مهم و دور از چشم برنامه 90 در این مقوله 2 نکته است. اول آنکه نامه اخطار اول کامیابی نیا با توضیحات مفصل ارجاع خورده و نامه اخطار دوم کامیابی نیا که بسیار مهمتر است با ارجاع و پی نوشت "جهت آگاهی"، مختصر و مفید. دوم آنکه درست است که هر دو نامه را مهدی محمد نبی امضا کرده اما خط نامه اول با خط نامه دوم متفاوت است. چرایی آن به یک معضل ساختاری فدراسیون برمی گردد. یادم است زمانی که در روابط بین الملل ریاست آن را برعهده داشتم بیش از 2 ماه با رئیس و دبیرکل در این باب مجادله ای داشتم که نامه های انگلیسی به لحاظ حساسیت و ضرورت دقت و به جای گذاردن اثرات عمیقتر، از سوی رئیس روابط بین الملل ارجاع بخورد تا هم مسئولیت پیگیری مشخص شود و هم ملاحظات ریز این مکاتبات نیز در ارجاع و پی نوشتها درج گردد، فارغ از بحث مفصل در خصوص درستی یا نادرستی این پیشنهاد، دبیرکل با حمایت رئیس فدراسیون، سیره فعلی را جاری ساخت اما بدلیل فراوانی بسیار مکاتبات داخلی و بین المللی که همگی درحال حاضر توسط دبیرکل ارجاع میخورند، بسیاری از نامه های انگلیسی توسط منشی و رئیس دفتر وی سرکار خانم شهریاری نوشته شده و فقط آقای نبی ذیل آن را امضا می کند، چیزی که در خصوص نامه مهمِ اخطار دوم اتفاق افتاد حال آنکه در مورد نامه اول خود جناب نبی ارجاع را پی نوشت کرده است. البته از این نوع ارجاعات پیش گفته به وفور در بایگانی ها دیده می شود.
• 9. عادل در برنامه 90 گفت: این اتفاق هر جای دیگری می افتاد ، همه از رئیس فدراسیون تا پایین استعفا میدادند. یک نسل فوتبال ما پرپر شد. باز هم می گویم همه فدراسیون باید استعفا می دادند اما اینجا چند نفر را فرمالیته برداشتند و اصلا بعید نیست که این اتفاق باز هم تکرار شود. پاسخ صریح من به عادل این است، کسی که موجب عدم استعفای کفاشیان در بزنگاهِ حساس شد، کسی نبود جز عادل فردوسی پور می پرسید چرا؟ عرض می کنم یادتان است پس از 4 افتضاح بین المللی یعنی حذف تیم نوجوانان، حذف تیم جوانان، ناکامی تیم امید در گوانگجو، حذف مهمترین کرسی بین المللی ایران در AFC و نهایتاً ناکامی تیم ملی در جام ملتهای آسیا، آنهم صرفاً در سه ماه (آبان تا دی ماه 89) ، در یک یادداشت منتشر شده و همچنین پیغام شفاهی پیشنهاد دادم در برنامه محبوب 90 و طی یک راهکار مسالمت آمیز مقبولیت و صلاحیت کفاشیان را بدون دخالت دولتمردان تضعیف شده وقت سازمان تربیت بدنی به رای تمام مردم که همانا مجمع واقعی فوتبال ایران هستند، بگذارد تا وظایف قانونیِ تکیه زنندگان به مجمع فعلی فوتبال را به آنها گوشزد کنند. بدیهی بود اگر این نظرسنجی انجام می شد، در همان موقع کفاشیان در یک کمپین بیش از 2 میلیون نفر و با رای قابل پیش بینیِ بیش از 90 درصدی، مجبور به استعفا می شد اما شما عادل جان با دعوت از کفاشیان و مظلوم نمایی او در این زمان بسیار حساس، ناخواسته تاکید میکنم ناخواسته به او کمک کردید تا وی با کمال جسارت در نظرسنجی تان که ناظر به عدم استقلال فدراسیون بود، رای به گزینه 1 بدهد و با فرار به جلو، خود را تثبیت کند.

سخن در باب ریشه یابی این مسئله بسیار است از ناکامی تیم ملی نوجوانان به علت نخواندن قانون بازی ها و حذف 7 تا 8 نفر از بازیکنان اصلی یکماه قبل از شروع مسابقات، سهم بیش از 15 نفر در فاجعه تیم ملی امید از رئیس تا ....، توافق با فیفا برای کلاه شنا جهت تیم ملی بانوان و متعاقباً عوض کردن تصمیم و حذف تیم به خاطر آن، چگونگی ماندگاری کفاشیان در یک پست علیرغم ناکامی مدیریتی وی و عدم اقبال عمومی به ریاستش با پشتوانه تجربی شخصی و کاری خود در دهه 60 و نهایتاً آنکه می شود در همین فدراسیون کفاشیان فردی شجاعانه به خاطر پاسخ گویی در موضوعی سهوی با اثرات بسیار ناچیز فوتبالی، استعفا بدهد، حتی تاکید می کنم اگر خود مرتکب آن اشتباه نشده باشد!! و در مقابل چندین مقام مسئول مستقیم این فاجعه فوتبالی که نسل فوتبال امید را همراه با هزینه بیش از یک میلیارد تومان به باد دادند، تقصیرات را به دوش همدیگر بیندازند و به ریش داشته و نداشته مردم کشورمان بخندند.

رئیس سابق کمیته بین الملل فدراسیون فوتبا